انواع مصاحبه استخدامی و گزینش نیروی انسانی
اشاره:اغلب مدیران با گزینش افراد نامناسب برای تصدی موقعیتهای شغلی، روبرو بودهاند. این انتخاب نادرست باعث میگردد تا اولاً زمان و انرژی سازمان در طول فرآیند استخدام و آموزش هدر رود، ثانیاً سرمایهگذاریهای مستقیم و غیر مستقیم بعدی بر روی مستخدم جدید همگی بر باد داده شوند. بهترین راه برای پرهیز از این اشتباه انتخاب افراد مناسب و بالطبع انجام یک مصاحبه هدفدار و از قبل طراحی شده است. جهت دستیابی به این منظور، باید فهرستی از نیازهای شغلی و ویژگیهای جایگاه سازمانی را به ترتیب اولویت طبقهبندی کرد و با در نظر داشتن روشهای مصاحبه، افراد مناسبی را انتخاب کرد.
هدف از مصاحبه استخدامی
فنون مصاحبه
انواع مصاحبه استخدامی و گزینش نیروی انسانی
اشاره:اغلب مدیران با گزینش افراد نامناسب برای تصدی موقعیتهای شغلی، روبرو بودهاند. این انتخاب نادرست باعث میگردد تا اولاً زمان و انرژی سازمان در طول فرآیند استخدام و آموزش هدر رود، ثانیاً سرمایهگذاریهای مستقیم و غیر مستقیم بعدی بر روی مستخدم جدید همگی بر باد داده شوند. بهترین راه برای پرهیز از این اشتباه انتخاب افراد مناسب و بالطبع انجام یک مصاحبه هدفدار و از قبل طراحی شده است. جهت دستیابی به این منظور، باید فهرستی از نیازهای شغلی و ویژگیهای جایگاه سازمانی را به ترتیب اولویت طبقهبندی کرد و با در نظر داشتن روشهای مصاحبه، افراد مناسبی را انتخاب کرد.
1) هدف از مصاحبه استخدامی
هدف از انجام مصاحبه استخدامی، سنجش داوطلب برای تصدی شغل و جایگاه سازمانی موردنظر و تناسب مصاحبهشونده با شرایط تعریف شده برای تصدی آن شغل و جایگاه سازمانی است. بطور خلاصه مصاحبهکننده اطلاعاتی را از مصاحبهشونده کسب و اطلاعاتی در رابطه با سازمان، شغل و جایگاه سازمانی به داوطلب استخدام ارائه میدهد.
2) اقدامات قبل از مصاحبه قبل از انجام مصاحبه، مصاحبهکننده باید از تعداد مصاحبهشوندگان، شرح شغل موردنیاز، نیازهای جایگاه سازمانی مورد بحث، زمان کل مصاحبه، اسامی (احتمالاً) سایر مصاحبهکنندگان، مدارکی که احتمالاً مصاحبهشوندگان باید همراه داشته باشند، زمان شروع هریک از مصاحبهها و چک لیست سئوالات عمومی و اختصاصی که از مصاحبهشونده پرسیده خواهد شد را تهیه کرده و همراه داشته باشد. همچنین پرسشنامه استخدامی متقاضی (فرم متداول و معمولی که جهت کسب اطلاعات اولیه متقاضیان در اغلب سازمانها وجود دارد) را کاملا مطالعه و حتی الامکان مواردی را بخاطر سپرده باشد.
مکان مصاحبه هم باید از نظر فیزیکی مناسب و مصاحبهشونده و مصاحبهکننده رو در رو و در شرایط مساوی (از نظر ارتفاع) قرار داشته باشند. زمان انجام مصاحبه باید از پیش و با توافق طرفین تعیین شده باشد تا هیچکس از نظر زمانی در فشار نباشد.
3) اقدامات در طول مدت مصاحبه در زمان انجام مصاحبه، باید مصاحبهکننده از پاسخگویی به تلفنها و یا مراجعان یا هر اقدام دیگری که موجب ایجاد وقفه در مصاحبه میشود خودداری نماید. همچنین به اظهارات مصاحبهشونده توجه کامل داشته و یادداشتبرداری نماید.
در طول مصاحبه، مصاحبهکننده باید توضیحاتی در رابطه با سازمان، شغل و جایگاه سازمانی به مصاحبهشونده ارائه دهد تا اگر ابهامی در خصوص شغل مورد نظر وجود دارد برطرف شود و همچنین متقاضی استخدام دقیقاً با انتظارات جایگاه سازمانی خود آشنا شود.
در بسیاری از موارد پیش آمده است که با همین توضیحات اولیه، متقاضی متوجه شده است که امکان برآورده نمودن انتظارات شغلی و سازمانی برایش وجود نداشته و اعلام انصراف نموده است. ضمنا بر روی آخرین کار (سابقه شغلی) مصاحبهشونده بیشتر تکیه شده و از وی خواسته شود که درباره موفقیتهای بارز خود در طول مدت اشتغال، روابطش با همکاران و مدیران قبلی خود، علت ترک محل کار قبلی، انتظاراتش از شغل و محل کار جدید، تجارب و تخصصهای احتمالی خود صحبت کند. در طول مدت مصاحبه یادداشت برداری (بصورت خلاصه) از کلیه اظهارات مصاحبهشونده، الزامی است و قبل از انجام مصاحبه نیز، باید به مصاحبهشونده یادآوری نمود که احتمالاً پاسخهای وی با معرفها و مراجعی که وی معرفی نموده است، چک خواهند شد.
4) نحوه مصاحبه موفقیت مصاحبهکننده در کسب اطلاعات مفید از مصاحبهشونده، به میزان توانایی وی در طرح پرسشهای مناسب بستگی دارد. مهمترین مشخصه اصلی، نحوه استفاده از پرسشهای بسته (با پاسخهای بلی و خیر) و پرسشهای باز (با پاسخهای گسترده) است. لذا مصاحبهکننده باید در انتخاب روشها، از شیوه معینی استفاده کند. باید توجه داشت که در انجام مصاحبه با متقاضیان استخدام، از روش یکسانی استفاده نمود تا امکان مقایسه و سنجش بین تمامی متقاضیان وجود داشته باشد. به طور کلی پنج نوع مصاحبه استخدامی توصیه میشود که در اینجا به صورت مختصر شرح داده میشوند.
4-۱) مصاحبه بسته (از پیش طراحی شده)
این نوع مصاحبه، حداقل آزادی را به مصاحبهشونده میدهد. نتیجه این نوع مصاحبه غالباً یکسان و دقیق خواهد بود هر چند ممکن است اطلاعات ضروری برای تصمیم گیری به کارفرما ارائه ندهد. ولی به لحاظ علمی، اعتبار بیشتری نسبت به مصاحبه باز دارد. از مصاحبه بسته در موارد زیر استفاده میشود: ـ پاسخهای بلی یا خیر برای کسب اطلاعات کفایت نماید. ـ پاسخها موارد مشخصی باشند و نیازی به توضیح بیشتر نباشد.
ـ قصد داشته باشید پس از شنیدن پاسخ به سئوال بسته، یک سئوال باز مطرح نمائید.
4-۲) مصاحبه باز (غیر مشخص)
این نوع مصاحبه، بیشترین آزادی را به مصاحبهشونده میدهد. هیچ سئوالی از قبل طراحی شده وجود ندارد. مصاحبهکننده نیز خود را به هر وضعیتی سازگار مینماید و با استفاده از تجارب و توانائیهای خود، به بررسی زمینههایی که بنظر وی و سازمان مهمتر هستند میپردازد. در خصوص مقایسه بین این دو نوع مصاحبه باید بسیار توجه داشت چرا که پس از جمعبندی نهایی ممکن است بین اطلاعات مکتوب از مصاحبهشوندگان هیچ رابطه و سنخیتی وجود نداشته و از هر یک، اطلاعات متفاوتی در دست باشد. از پرسشهای باز در موارد زیر استفاده میگردد:
ـ طرح زمینههای جدید برای بحث فیمابین دو طرف
ـ کشف اطلاعات بیشتر از متقاضی استخدام
ـ ارتباط دادن یک پاسخ با یک پاسخ دیگر
ـ آزمون خودآگاهی مصاحبهشونده ـ اطلاع از میزان تحلیلگر بودن مصاحبهشونده
4-۳) مصاحبه نیمهبسته (مخلوط)
این روش، یک روش ترکیبی است، بدینصورت که سئوالات مشخصی از همه داوطلبان پرسیده میشود ولی بهر حال به مصاحبهشوندگان اجازه داده میشود به زمینههای دیگر و مخصوصاً زمینههای مورد علاقه خود نیز بپردازند. باید توجه داشت که میزان موفقیت در این نوع مصاحبه نیز بستگی به مهارت و تخصص مصاحبهکننده دارد.
4-۴) مصاحبه بصورت میزگرد یا گروهی
در بعضی موارد خاص، امکان مصاحبه بصورت میزگرد بسیار سودمند است. البته باید اهمیت منافع حاصله از این مصاحبه، هزینه آنرا توجیه نماید. بنابراین این نوع مصاحبه فقط در خصوص گزینش مشاغل بسیار حساس و در سطوح بالا، توصیه میشود. ـ
4-۵) مصاحبه تنش
در این مصاحبه، بجای کسب یا ارائه اطلاعات فیمابین طرفین، فقط مصاحبهکننده میکوشد تا موجب بروز عکسالعملهای عاطفی مصاحبهشونده نسبت به موقعیتها شود. مصاحبهکننده در این روش، مصاحبهشونده را صرفاً بمنظور مشاهده رفتارش، تکذیب کرده، حقیر شمرده و بدلیل سوء عملکرد گذشته سرزنش مینماید. این نوع مصاحبه در اغلب مواردی که جایگاه شغلی مورد نظر با فشارهای روانی روبروست توصیه شده و بدلیل احساس خصومتی که در مصاحبهشونده بوجود میآورند (بخصوص در مورد متقاضیانی که استخدام نمیشوند) تصویر بدی از سازمان در ذهن مصاحبهشونده باقی میگذارند. مصاحبه کننده باید بسیار توجه داشته باشد که اولاً سعی گردد زمان مصاحبه بیش از ۳۰ دقیقه بطول نیانجامد تا از دقت پاسخها و نهایتاً کیفیت مصاحبه، کاسته نشود. همچنین باید پاسخهای مصاحبهشونده را در حد و مرزی که موردنیاز است نگاهداری نموده و از عنوان شدن مسائل و مواردیکه به نیازهای سازمان و شغل و جایگاه سازمانی مربوط نمیشوند و یا اطلاعاتی که امکان کسب آنها از طریق دیگر مثل ملاحظه مدارک یا تحقیقات وجود دارد جلوگیری نماید. ضمنا برای موفقیت در کسب نتیجه باید به مصاحبهشونده اثبات نماید که اطلاعات موردنیاز، بر مبنای ضروریات شغلی دریافت میشوند تا مصاحبهشونده براحتی اطلاعات موردنیاز را در اختیار وی قرار دهد. در خصوص سئوالات و نحوه انتخاب روش مصاحبه نیز باید کاملاً دقت نمود تا به منظور جلوگیری از تبدیل مصاحبه به جلسه پرسش یکسویه، بیشتر از پرسشهای باز استفاده گردد و از پرسشهای جهتدهنده و همچنین چند پرسش همزمان (بنحوی که متقاضی ازپاسخ دادن به آنها عمداً یا سهواً شانه خالی کند) خودداری گردد.
باید به این نکته بسیار توجه داشت که از طرح پرسشهایی که ربطی به مصاحبه ندارند و فقط بدلیل ابراز توانایی و برتری علمی و عملی مصاحبهکننده نسبت به مصاحبهشونده پرسیده میشوند، خودداری گردد. نکته بسیار مهم دیگری نیز وجود دارد و آن اینست که از طرح مواردی که احتمالاً این حس را در مصاحبهشونده بوجود میآورد که قبلاً تصمیمگیری در خصوص استخدام بعمل آمده است، اکیداً خودداری گردد. برای پاسخ به سئوالات و توضیح ابهامات باید به مصاحبهشونده به اندازه کافی فرصت داده شود به نحوی که حداقل دو سوم از زمان مصاحبه به صحبتهای مصاحبهشونده اختصاص داده شود. سئوالات مختلف و متنوعی را میتوان جهت طرح در مصاحبه در نظر داشت. ولی قطعاً نحوه مطرح نمودن سئوالات بسته به سلیقه افراد مصاحبهکننده قابل تغییر است. ولی سئوالات باید به پاسخهایی در رابطه با موضوعات زیر منتج شوند: ـ اهم مسئولیتهای قبلی مصاحبهشونده که مورد علاقه یا بیتوجهی مصاحبهشونده بودهاند (با قید علت)
ـ سبکهای مدیریتی مدیران قبلی وی و ارزیابی مصاحبهشونده از هر یک از سبکها (با قید علت)
ـ ترجیح مصاحبهشونده به کار تیمی یا مستقل (با قید علت) ـ ساعات کار مورد علاقه وی و امکان افزایش آنها ـ اهم قویترین ظرفیتهای کاری وی و چگونگی استفاده از آنها در کار
ـ مهارتها و تخصصهای مورد علاقه (جهت بسط و گسترش آنها) ـ دلیل ترک کار قبلی (بطور مشروح و در جهت اخذ دلیل منطقی) و
ـ دوستداشتنیترین کاری که تا بحال داشتهاند ( با قید علت).
5) ارزیابی داوطلب پس از انجام مصاحبه، میتوان به اقلامی مانند توانایی انجام کار به نحو مطلوب، سنجش انگیزه داوطلب برای انجام کار مورد نظر، چگونگی هماهنگی وی با سایر اعضاء گروه و سازمان پی برد. همچنین باید مشخص گردد که آیا داوطلب معیارهای مطلوب سازمان را داراست؟ در غیر اینصورت آیا سازمان از حد مطلوب خود پایین میآید یا مصاحبهشونده را مردود اعلام میکنیم که این مورد هم به ظرفیتهای موجود بستگی دارد.
۷) ارزیابی مصاحبه برای ارزیابی موفقیت مصاحبه، میتوان پس از پایان هر سری مصاحبه و انتخاب فرد یا افراد مورد نظر و با در نظر داشتن اینکه آیا به انتخاب خود اطمینان داریم؟ آیا توانستیم اطلاعات لازم را کسب کنیم؟ کمترین رضایت را از کدام بخش مصاحبه داریم؟ آیا ممکن بود پاسخها و نتیجهگیری رضایتبخشتری داشته باشیم؟ آیا میدانیم چگونه در سری بعد مصاحبه بهتری انجام دهیم؟ مصاحبه را ارزیابی نمائید.
در اغلب موارد سنجش کارآیی مصاحبهشونده (پس از استخدام) میتواند بهترین عامل ارزیابی مصاحبه باشد. البته متأسفانه هیچ وقت نخواهیم توانست بفهمیم که آیا افراد رد شده نیز میتوانستند پس از استخدام موفق شوند یا خیر.
در پایان لازم به یادآوری است که هنگام مصاحبه باید بیتعصب بود و چنانچه احساس مثبت یا منفی در مصاحبهکننده نسبت به متقاضی استخدام وجود دارد، بدنبال اطلاعاتی باشیم که این احساس را بلا اثر نماید چرا که در اینصورت با کسب اطلاعات منطقی و مؤثر میتوان نتیجهگیری بهتری کرد و چه بسا نتیجه گیری نهایی موجب تأیید نطریه اولیه مصاحبه کننده گردد.
مصاحبه استخدامی، باید و نبایدها
مدیر نیروی انسانی و رئیس یک شرکت استخدامی فهرست بایدها و نبایدهایی را که داوطلبان استخدام برای جلسه مصاحبه استخدامی باید رعایت کنند را به شرح ذیل مشخص کرده است. بایدها
1- به موقع در جلسه حاضر باشید.
2- برای جلسه دوم مصاحبه تفاهم و توافقی ایجاد کنید.
3- با رفتار و گفتار نشان دهید که برای پست مورد نظر مناسب هستید.
4- تصویری حرفه ای از خود ارائه دهید. مناسب لباس بپوشید. دراین زمان بیش از همیشه محافظه کار باشید. بهتر است خیلی محافظه کارانه لباس بپوشد،حداقل برای اولین مصاحبه.
5- با آمادگی به جلسه مصاحبه وارد شوید. تحقیقات لازم را در مورد تاریخچه شرکت کرده باشید. از طریق اینترنت، روزنامه یا هر وسیله دیگر درمورد شرکت،محصولات،خدمات و افرادی که با آن ها در تماس هستند، اطلاعات کسب کنید.
6- مشخص کنید از جه راههایی می توانید با این شرکت مشارکت داشته باشید. واقع گرا باشید و از مثالهایی استفاده کنید که قبلا اتفاق افتاده و یا در رابطه با شرکت فعلی یا قبلی است.
7- مشتاق باشید،هیجان و علاقه خود را به شغل نشان دهید. خشک و بی احساس بودن خریدار ندارد.
8- از فعل ها و کلمات موثر استفاده کنید و احساس خود را نشان دهید.
9- اگر شما عضو یک گروه کاری بودید، شرکت در آن گروه را اعلام کنید. اگر موفقیت شرکت حضور شما در آن گروه بوده (بدون تکبر) بگذارید مصاحبه گر این را بداند.
10- دقت کنید، خشک و ناراحت به نظر نیایید. قبل از شروع مصاحبه نفس عمیق بکشید و به خودتان مسلط باشید.
11- اگر شما را برای شغل جدید توجیه کرده اند اطلاعاتی را که کسب کردهاید در اختیار مدیر نیروی انسانی بگذارید. فکر شما و بازخورد اطلاعات شما به او در ارتباطش با مشتری کمک می کند و می تواند در گرفتن تصمیمات موثر به او کمک کند.
12- یک یادداشت تشکر ظرف 24 ساعت بفرستید. این نشان می دهد که شما علاقه مند هستید، به جزئیات و فرصتهای دیگر برای نشان دادن توانایی های خود توجه کنید. به نکات کلیدی در طول مصاحبه اشاره کنید و اینکه چرا شما بهترین و مناسبترین فرد هستید.
13- در حرفه خود نقش یک الگو را داشته باشید. نبایدها
1- خودتان را پیش فروش نکنید. زمانی است که باید خودتان و اعتبارتان را بفروشید. کالا و متاعتان را معرفی کنید. در جستجوی راهنما و کلید باشید. گفتگو باید به بحث گشایش کار و چالش ها و فرصتهای آن تغییر یابد.
2- خودتان را ارزانتر نفروشید. این جا جای فروتنی نیست. مطمئن شوید که شما می توانید توجه آنها را به فضایل ویژه خود جلب کنید و کیفیت و کمیت این برتری ها را تعیین کنید.
3- گرسنه به جلسه مصاحبه نروید. در این صورت به اندازه کافی هوشیار نخواهید بود. مطمئن شوید که قبلا چیزی خورده اید. شما که نمی خواهید کسل و تنبل به نظر برسید؟
4- در مورد خدمات ، کارکنان و محصولات شرکت در صورتیکه موردی شنیده اید وذکر آن می تواند باعث تحقیر شود، با حالت تمسخر برخوردار نکنید. مدیر استخدام عضوی از این شرکت است و از اینکه برای این شرکت کار می کند افتخار می کند و به خود می بالد. به علاوه چه چیزی به تمسخر هست شما می خواهید ارتقاء پیدا کنید؟ نه نزول کنید.
5- متکبر و مغرور نباشید.
6- در مورد کارفرما، کارکنان یا شرکتهای قبلی به نگویید. یک روزی ممکن است گذرتان به آنها بیافتد.
7- دروغ نگویید. صداقت داشته باشید. این بهترین سیاست است. اگر شما چیزی را پنهان کنید(بالاخره کارفرمای جدید در آینده به آن پی خواهد برد).
8- در جلسه مصاحبه با صدایی یکنواخت صحبت نکنید. چون موجب ناراحتی دیگران میشود و خوابشان میگیرد. صدایتان را زیر و بم کنید و از انعطاف آن استفاده کنید. لبخند هم به آن کمک میکند. جلوی آئینه تمرین کنید . می خواهید با خودتان مصاحبه کنید؟
9- همه چیز را بدیهی و مسلم فرض نکنید. شما باید اعتماد مصاحبه گر را جلب کنید تا از شما برای کار دعوت شود.
زمانی که در یک مصاحبه شغلی پذیرفته نمی شوید، باید چه تدبیری بیندیشید؟
زمانی ازیک مصاحبه استخدامی گذشته ولی کسی باشما تماس نمی گیرد؟ بعد ازمدتی که با واهمه کاررا دنبال می کنید ودرذهنتان به جستجوی آن هستید که چه اتفاقی افتاده است تلاش می کنید با مرور آنچه گذشته دریابید که نتیجه چه بوده است ؟ به دنبال آن دفترتلفن خودتان را بازمی کنید وبا محلی که باشما مصاحبه شده تماس می گیرید . اکنون ببینیم چه روی داده است ؟
شما فقط تلفن زده اید، شغلی پیدا نکرده اید.
مصاحبه کننده به شما می گوید: از اینکه تشریف آوردید، سپاسگزارم، اما شخص دیگری را استخدام کرده ایم.ممکن است که یک تمایل غریزی شما را وادار به تلفن زدن کند اما اگر مدبرانه عمل کنید، ظرف مدت چند دقیقه بعد از صبحت کردن با مصاحبه کننده احساس خوبی پیدا خواهید کرد.به دلیل اینکه علت مردود شدن در این مصاحبه را متوجه شده اید و این همان نکته ای است که به شما در جستجوی شغلی بعدی کمک بزرگی خواهد کرد. به عنوان مثال می توانید از مصاحبه کننده درخواست کنید که در این باره به شما توضیحاتی بدهد. اکنون وقت این نیست که کنترل خودتان را از دست بدهید و غیرحرفه ای عمل کنید. به خاطر داشته باشید که ممکن است فرد دیگری که استخدام شده، نتواند کار کند و گزینه بعدی برای استخدام جایگزین، شما باشید، و شاید هم شما را برای قسمت دیگری از سازمان در نظر گرفته باشند. نباید از کوره در بروید و مثلا بگویید: «خوب، این بدشانسی شما بود که مرا انتخاب نکردید! بالاخره معلوم هست که قراراست چه کسی را استخدام کنید؟». در عوض باید جملاتی شبیه به این را بگویید: «برای اینکه مرا از این موضوع مطلع کردید، سپاسگزارم. می توانم بپرسم که علت پذیرفته نشدن من چه بوده است؟»اگر پاسخ واضحی دریافت نکردید، می توانید اینگونه ادامه دهید:« ممکن است خواهش کنم مرا راهنمایی کنید و بگویید که باید چگونه مهارت ها و تواناییی های خودم را افزایش دهم و یا اصلا برای موفقیت و دستیابی به چنین موقعیت شغلی، در آینده باید چه مهارت ها و توانایی های دیگری کسب کنم؟»اشاره به چنین نکاتی، باعث می شود که مصاحبه کننده متوجه شود که حتی در شرایط ناراحت کننده نیز قادر به حفظ خونسردی خود بوده و برای اثبات توانمندی های خود، همچنان ثابت قدم هستید. همین ممکن است موجب شود تا مصاحبه کننده موقعیت شغلی دیگری که موجود است را برای شما در نظر بگیرد.در عین حال نیز می توانید برای پافشاری بیشتر از یک چنین جملاتی استفاده کنید: «البته من هنوز هم بسیار تمایل دارم که با شرکت شما کار کنم، و در صورت لزوم حاضرم در آزمون یک موقعیت شغلی دیگر از شرکت شما، امتحان دهم، یا اینکه یک بار دیگر هم در آینده در همین مصاحبه شغلی، شرکت کنم؛ آیا برای شما چنین کاری مقدور است؟»نکته! اساسی در اینجا، غرولند نکردن و حفظ ارتباط با کارفرما یا مصاحبه کننده است. این نوع مکالمات می تواند منجر به یادآوری های بعدی در آینده شود و با این کار شما نشان می دهید نه تنها از پذیرفته نشدن در مصاحبه، ناامید نشده اید، بلکه همچنان تمایل دارید که در لیست «فعال» کارفرمای احتمالی خود باقی بمانید.این تاکتیک معمولاً به یافتن موقعیت های شغلی دیگری، منجر می شود. به عنوان مثال، می توانم بگوییم که شما فقط دریافته اید که چرا نتوانسته اید موقعیتی را که امیدوار به پذیرفته شدن در آن بودید، به دست بیاورید. اما این عین ناامیدی است، اگر شما نتوانسته اید از این موقعیت برای اعمال تغییرات لازم جهت مصاحبات بعدی استفاده کنید، دنیا که به آخر نرسیده است. در این گونه موارد، شما حداقل نوعی رابطه آشنایی با فردی که اطلاعات مورد نظر را به شما داده است، پیدا کرده اید، بنابراین پرسیدن چند سوال، چندان غیرمعقول نخواهد بود.شما می گویید:«خوب، البته ناراحت که هستم، اما مایلم که بدانم برای اصلاح نقاط ضعف خودم، بهتر است چه کارهایی انجام بدهم. شما می توانید چند راه کار مناسب را که در این زمینه به من کمک کند، پیشنهاد نمایید؟»بعد از اینکه (امیدوارانه)، اطلاعات مفیدی در این زمینه کسب کردید، آنگاه می توانید درباره آنها فکر کنید. آیا باید دوره های بیشتری ببینید؟ باید در قسمت های دیگری کار کنید و یا آموزش همزمان داشته باشید تا بتوانید به کسب موقعیت مورد نظر خود قائل شوید؟
می توانید در نهایت بپرسید:«اگر شما به جای من بودید، دفعه بعد چه کار می کردید؟»با اینکار شما، در ذهن آن کارفرما به عنوان شخصی که مایل به اکتساب مهارتهای جدید و آموزش دیدن در زمینه های دیگر نیز هست، نقش می بندید و به احتمال زیاد، در آزمون های استخدامی دیگر، از شما چشم نخواهد پوشید. چنانچه نتوانستید مستقیماً به پاسخ سوالات خود دست پیدا کنید، تقاضا کنید تا وقت ملاقات دیگری برای شما تعیین کنند.به خاطر داشته باشید:
فردی که قادر به کنترل احساس ناراحتی خود باشد و حرفه ای عمل کند- و آن را تجربه مثبتی برای موقعیت های احتمالی آینده تصور کند- در آینده به عنوان شخصی بالغ، قابل اعتماد و موجه، به وی خواهند نگریست. و افرادی هم که خلاف این کار را انجام می دهند، دفعه بعد هم شکست خواهند خورد.
هفت نکته در صندلی داغ مصاحبه
وقت و تلاشی که شما برای مهارت پیدا کردن در نوشتن درخواست استخدام و رزومه صرف میکنید بالاخره نتیجه خواهد داد. از شما خواهند خواست که در مصاحبه با شرکتی که ماهها به دنبالش بودید شرکت کنید. اما شما فقط چند روز وقت دارید تا برای این جلسه کوتاه اما مهم آماده شوید. هدف این است که به مدیر استخدام ثابت شود که شما آن فرد شایسته و منحصر به فردی هستید که برای این پست مناسب است و میتوانید سرمایه باارزشی برای آن شرکت باشید. در حالی که کتابها و آشنایان بزرگترین منبع مشاوره هستند، به راهنماییهای اشخاص شاخص مورد علاقه خودتان توجه کنید. چون مصاحبه شغلی خیلی شبیه به آزمون هنرپیشگی برای ایفای یک نقش است. مصاحبه میتواند یک رقابت باشد. بدون نیاز به تجربه، با کمی تمرین اعتماد به نفس لازم را از خود نشان خواهید داد. در اینجا نکاتی هست که به شما در اجرای نقش اول نمایش کمک میکند.در مورد نقش خود تحقیق کنید.
درست مثل یک هنرپیشه اطلاعات لازم را در مورد خصوصیاتی که آنها توصیف کردهاند بیابید. شما باید تا آنجا که می توانید در مورد استخدام کننده اطلاعات جمعآوری کنید. در حقیقت در تحقیقی که اخیراً از مدیران اجرایی انجام شده است، مخاطبین گفتهاند که اطلاعات کمی در مورد شرکت دارند و یا هیچ اطلاعی ندارند. این اولین علت شکست جویندگان کار است . این اشتباه با تحقیق درباره تاریخچه سازمان ، محصولات یا خدمات آن قابل اجتناب است . با دیدن سایت شرکت ، و خواندن نشریات صنعتی و صحبت با افرادی که با آنها ارتباط دارید میتوانید به آخرین اخبار شرکت دست یابید. این کار مخصوصاً در طول مصاحبه به شما کمک میکند که به نیازهای شرکت اشاره کنید.تمرینکنید تا استاد شوید
بازیگر ورزیده وقت زیادی را برای تمرین و تکرار و کسب مهارت صرف میکند تا در صحنه از اشتباه اجتناب کند. شما میتوانید با توجه به پاسخهایی که از پیش برای سوالهای سخت و عجیب مصاحبه فراهم می کنید ، دست پاچگی و آشفتگی پنهانی حضور در جلسه مصاحبه را برطرف کنید. برای مثال مدیر استخدام ممکن است در مورد بزرگترین ضعف شما بپرسد در این مورد جواب شما باید صادقانه اما کوتاه باشد، ترجیحاً شما میتوانید قدمهایی را که برای غلبه بر این نقص برداشتهاید توضیح دهید. برای مثال اگر شما در اجرای برنامه و نمایش ضعیف هستید شما ممکن است توضیح دهید که چطور در دورههایی ثبت نام کردهاید تا توانایی خود را در صحبت کردن درجمع بهبود بخشید.انتظار موارد غیرمنتظره
تحقیق نشان میدهد که سوالهای عجیب و غیرمعمول به طور روزافزونی دارد عادی میشود، بنابراین تعجب نکنید اگر از شما سوالهایی پرسیدند شبیه اینکه : اگر شما بتوانید با یک شخص مشهور ناهار بخورید آن چه کسی میتواند باشد؟ در این مثال ، مصاحبهگر دنبال جواب درست یا غلط نیست ، بیشتر آنها علاقهمند هستند که خلاقیت شما را بسنجند و توانایی و استقلال فکری و شخصی شما را ارزیابی کنند. برای پاسخ به این سوالها جوابهایی خلاصه و مختصر تهیه کنید که حاوی اطلاعات مفیدی باشد. با یک دوست تمرین کنید تا بتوانید پاسخی روشن و دقیق بدهید.به جزئیات بپردازید.
وقت شناسی ، داشتن سرو وضعی آراسته و شخصیت قوی ، همه دراعتبار حرفهای بازیگر (اجراکننده) دخالت دارند، همچنین شما باید به چیزهای کوچک و جنبههایی که اغلب در مصاحبه از نظر دور میافتند توجه داشته باشید. لوازم موردنیاز خود را شب قبل آماده کنید. یک دست کت و شلوار (مانتو و شلوار) همیشه مناسب است حتی اگر شرکت موردنظر لباس و فرم رسمی نداشته باشد. لباسهایی که می خواهید بپوشید تمیز و صاف و اتوکشیده باشد. مسیر رفتن به دفتر شرکت را در نقشه پیدا کنید و برنامهریزی کنید که صبح زود از خانه بیرون بروید و بدانید در صورتی که در ترافیک گرفتار شدید به چه کسی باید اطلاع بدهید و بالاخره استراحت خوبی در شب داشته باشید تا برای این روز بزرگ هوشیار و سرحال باشید.یک مورد شخصی را بیان کنید.
هنرپیشهها اغلب از تجربیات شخصی خودشان برای شاخ و برگ دادن شخصیتی که تصورش را دارند، استفاده میکنند شما هم می توانید از گذشته خودتان برای بیان برتریهای حرفهای خودتان استفاده کنید. سه موفقیت کاری خود را در خاطر داشته باشید که بتواند نشان دهد که اندازهگیری کیفیتها مشکل است مثل قضاوت، ابتکار، کارتیمی یا مدیریت و رهبری که در رزومه شما مشخص و آشکار نیست. مثلاً شاید شما تا ساعت 2 صبح در اداره ماندهاید که به همکارتان در تکمیل به موقع یک پروژه مهم کمک کنید، در حالی که شما مسئولیتی نداشتید، شما دیدید که همکاری به شما نیاز دارد و خوشحال شدید از اینکه توانستید به او کمک کنید.چند سوال طرح کنید
بازیگران حرفهای از راهنمایی خواستن از کارگردان ترسی ندارند. همچنین خوب است که با مصاحبهگر خود در رابطه با سوالی که شما ممکن است در رابطه با شرکت یا پست موردنظر دارید، گفتگو کنید. در حقیقت آمدن به جلسه مصاحبه با طرح چند سوال راه خوبی است تا علاقهتان را به شغل موردنظر نشان دهید. در مورد فرصتهایی که برای رشد و ترقی و همچنین برنامه بلندمدت شرکت وجود دارد سوال کنید. بحث در این موضوعات به هر دوی شما در تعیین اینکه آیا شما برای پست موردنظر مناسب هستید کمک میکند. فقط از سوال در مورد تعطیلات، رفاهیات یا فضای اتاق کار اجتناب کنید. شما می توانید این موارد را در مراحل بعدی وقتی پست به شما پیشنهاد شد بپرسید.مصاحبه را با اشتیاق پایان دهید.
هیچ چیزی یک نمایش خوب را ضایع نمیکند مگر پایانی ناامیدانه. در زمانی مناسب با قدردانی از توجه آنها و اختصاص زمان برای مصاحبه، جلسه را پایان دهید. همچنین بعد از مصاحبه با فرستادن یک پیام تشکر علاقه خود را به شرکت آنها و برتری خود را برای گرفتن آن پست تقویت کنید. یک پیام ماهرانه و دقیق برتری شما را نشان میدهد و تا مدتها اثر مثبت و عمیقی روی مدیر استخدام میگذارد. امروزه در رقابت شغلی میان خیل عظیم کارجویان، کافی نیست که "روی کاغذ خوب به نظر برسید". شما باید مهارتهای ظریف و پایدار، اخلاق کار قوی و شخصیتی موافق با فرهنگ کار را در طول مصاحبه از خود نشان دهید. چه یک هفته، چه یک روز قبل از این ملاقات مهم شما میتوانید با کمی تمرین در این رقابت بدرخشید.